Prosječna popunjenost privatnog smještaja na jugu Crne Gore u julu kretala se između 70 i 85% kod najuspješnijih domaćina, dok je u manje urbanim područjima i kod slabije pozicioniranih objekata pala ispod 50%. Cijene po noćenju variraju – na jugu između 55 i 100 eura, a na sjeveru od 45 do 70 eura, s tim da luksuzne planinske vile dostižu znatno više iznose. Gosti se, u prosjeku, zadržavaju 4 do 6 noći, pri čemu je sjever Crne Gore privlačniji za duže boravke. Najtraženije lokacije na jugu su Bokokotorski zaliv i Budva, dok su na sjeveru u fokusu Žabljak, Kolašin i Plav. To je u razgovoru za portal Bankar kazala predsjednica Udruženja izdavalaca privatnog smještaja Branka Džoganović. Dodaje da privatni smještaj u Crnoj Gori dominantno biraju gosti iz zemalja regiona, a krajem jula i tokom avgusta dominira dijaspora i individualni turisti iz destinacija koje su povezane avio-linijama.

Većina izdavalaca privatnog smještaja nije zadovoljna ovogodišnojm sezonom i to ne zbog manjka rada i truda, već zbog izostanka institucionalne podrške i ozbiljne pripreme, kaže Džoganović i objašnjava da gosti ne borave samo u objektima, već oni borave u destinaciji.

“A kada je javni prostor zapušten, saobraćaj haotičan, a komunikacija institucija nije u skladu sa narativom koji teba da podrži destinaciju, onda ni najbolja ponuda ne može nadoknaditi loš utisak. Ipak, veliki broj izdavalaca nastavlja da investira i podiže standard, vjerujući da profesionalni pristup mora doći do izražaja”, ističe Džoganović.

Napominje da je ovogodišnja sezona formalno počela ranije, ali su rezultati, kako kaže, vrlo neravnomjerni – sjever bilježi stabilnije rezervacije i duže boravke, dok je jug izložen problemima koji nisu u domenu domaćina.

“U odnosu na 2024, potražnja je zvanično veća, ali ima dosta otkazivanja, last minute rezervacije dominiraju, što domaćinima otežava planiranje i finansijsku stabilnost. Prosječne cijene su na nivou prošlogodišnjih, u atratktivnom smještaju su više za 10–15%, ali taj rast ne prati stvarnu profitabilnost, jer su troškovi porasli još više. Zavisno od regije boravci su nešto kraći, a gosti sve češće traže dodatne sadržaje i profesionalan pristup koji samo dio tržišta može da ispuni. U južnoj regiji Zaliv bilježi bolju posjećenost, dok su ostali gradovi desetekovani saobraćajnim gužvama, nestankom vode, nedostatkom parking”, navodi Džoganović i dodaje da su se opštine na sjeveru mnogo bolje organizovale, pružaju veliki broj različitih javnih dogadjaja koji omogućavaju povezivanje sa lokalnim stanovništvom, a to, kako kaže, daje posebnu vrijednost.

Džoganović obajšnjava da popunjenostkapaciteteta u privatnom smještaju zavisi od više faktora – lokacije, vidljivosti na platformama, reputacije domaćina.

“U julu najuspješniji izdavaoci na jugu bilježe izmedju 70% i 85% popunjenosti, dok je u manje urbanim zonama i kod slabije pozicioniranih objekata popunjenost znatno niža ispod 50%. Prosječan broj noćenja se kreće od 4 do 6, uglavnom kraći boravci, raniji odlasci. Na sjeveru, gdje je ambijent stabilniji i ponuda sadržajnija, gosti ostaju duže”, ističe Džoganović.

Na jugu su najtraženija mjesta u Bokokotorkom zalivu i Budva, dok su to na sjeveru Žabljak, Kolašin i Plav. Prosječna cijena po noćenju za jug je 55–100 € u zavisnosti od lokacije i kategorije, za sjever 45–70 €, s tim da se luksuzne planinske kuće i vile izdvajaju cijenom i kvalitetom.

Upitana da li je bilo korekcija cijena i ako jeste – u kojem iznosu i procentu, Džoganović odgovara da su prisutne korekcije cijena u oba smjera.

“U julu su domaćini koji imaju dobru reputaciju i pozicioniranje povisili cijene za 10–15%. Sa druge strane, izdavaoci koji nisu imali jaku predsezonu i nisu se pozicionirali, bili su prinudjeni da snižavaju cijene za 10 i više procenata, često i bez garancije da će to dovesti do popunjenosti”, navodi Džoganović.

Dodaje da potražnja na sjeveru raste i postaje stabilna. Najviše se traže kuće i apartmani sa privatnošću, objekti blizu prirodnih atrakcija, smještaj koji nudi sadržaj poput domaće kuhinje, aktivnosti, vodiča…

“Posebno se traži mir, čistoća i lokalni doživljaj, što sjever uspijeva bolje da ponudi od haotičnog juga. Ova sezona je definitivno alarm za gradske uprave na jugu da moraju biti posvećene ukupnom ambijentu, sada početi sa pripremama za sledeću sezonu. Ugodjaj gosta mora biti na prvom mjestu. Pohvalno je i afirmativno što su opštine na sjeveru pokazale da su na visini zadatka, ali ne možemo zanemariti činjenicu da se smještajni kapaciteti nalaze dominantno u južnoj regiji i kada se tu zakaže, posledice svi osjete”, kaže Džoganović i dodaje da privatni smještaj dominantno biraju gosti iz regiona.

“Krajem jula i avgusta dolazi nam naša dijaspora, a tu su i individualni dolasci sa destinacija kojima smo dostupni avio prevozom. Željeznica je još uvijek resurs koji ne možemo koristiti na pravi način”, navodi Džoganović.

Govoreći o očekivanjima za narednom periodu, Džoganović kaže da su očekivanja za avgust oprezno pozitivna – pretežno su kasne rezervacije i neizvjesnost zbog vremenskih uslova i gužvi.

“Najveći potencijal leži u postsezoni, posebno ako se iskoristi kroz ciljanu promociju za digitalne nomade i parove, kulturne i gastro dogadjaje, smještaj sa dodatnim sadržajem. Međutim, bez bolje institucionalne koordinacije, taj potencijal može ostati neiskorišćen. Izdavaoci privatnog smještaja nisu problem turizma – oni su njegov stub”, poručuje Džogonović i dodaje da bez uređenog sistema, podrške i strateške vizije, čak i najposvećeniji domaćini ne mogu samostalno nositi cijelu sezonu na ledjima.

“Crna Gora ne smije da zavisi od improvizacije. Turizam zahtijeva ozbiljnost i strateški pristup”, zaključuje Džoganović.