Foto: Pixabay/PV Informer-

Redakciji portala su se više puta javljali građani čiji su stambeni objekti u blizini gradskih parkova, sa informacijom da im djetlići na fasadama stambenih objekata sa termoizolacijom prave štetu. Posebno su učestale štete na objektima na obodu gradskih parkova Vodice i Stražica.

Iako se u blizi objekata nalazi drveće često se dešava da djetlići kljucaju fasadu, što je sasvim neobično, a stanarima čini veliku glavobolju, jer moraju da ih tjeraju sa fasada. Pojedini sugrađani su pokušali da zaštite fasade tako što bi na konopcu povezali kompjuterske diskove za potkovicu, ali često ni takva zaštita kad nema vjetra nema efekta.

Djetlići kljucaju termo fasade prvenstveno iz tri razloga:

1. Potraga za hranom -Materijali u termo fasadama, naročito stiropor i slični izolacioni slojevi, zvuče šuplje kada se po njima udari. To može podsjetiti djetlića na trulo drvo puno insekata. Iako tu obično nema hrane, ptice instinktivno provjeravaju izvor potencijalnog plijena.

2. Izrada skloništa i gnijezda– Stiropor je mekan i lak za bušenje. Djetlići ponekad koriste fasade kao zamjenu za šuplje stablo, posebno u urbanim sredinama gdje je nedostatak starog drveća. Rupe koje naprave mogu poslužiti za gniježđenje ili kao privremeno sklonište.

3. Teritorijalno oglašavanje -Djetlići često udaraju u površine koje dobro rezoniraju kako bi proizveli jak zvuk. Fasade i aluminijumski elementi zgrada mogu im omogućiti da proizvode snažne signale kojima obilježavaju teritoriju ili privlače partnera. Zašto je šteta značajna? Izolacioni materijali su mekani i brzo se oštećuju. Kada djetlić probije zaštitni sloj i dođe do izolacije, lako nastaju veće rupe. To može dovesti do prodora vlage i gubitka termoizolacionih svojstava.

Evo najčešćih i najefikasnijih načina da se spriječi oštećivanje termo fasada, uz poštovanje zaštite ptica:

1. Vizuelni odvraćajući elementi -Reflektujuće trake, diskovi ili folije koje se pomijeraju na vjetru. Siluete grabljivica (jastreb, sova), postavljene na blizini kritičnih mjesta. Iako se djetlići s vremenom mogu naviknuti, ovi elementi često smanjuju učestalost napada.

2. Zaštitne mreže i paneli -Postavljanje tanke, gotovo neprimjetne mreže ispred fasade na mjestima gdje se pojavljuju rupe predstavlja jednu od najpouzdanijih mjera. Mreža sprečava fizički kontakt djetlića sa fasadom, ali ne ometa izgled zgrade.

3. Čvršći površinski slojevi -Kod sanacije oštećenja može se razmotriti upotreba fasadnih sistema s tvrđim završnim slojem ili dodatnim ojačanjima. Iako ne pruža potpunu garanciju, tvrđa podloga je manje privlačna za kljucanje.

4. Uklanjanje potencijalne hrane -Ako u blizini fasade ima izvora insekata (npr. pukotine na krovu, napadnuti dijelovi drvene konstrukcije), njihovo uklanjanje umanjuje šanse da ptice istražuju fasadu.

5. Alternativne “zamjenske” površine -U nekim opštinama se eksperimentalno postavljaju drveni stubovi ili kućice za djetliće u blizini zgrada, kako bi ptice imale prirodniji materijal za gniježđenje i oglašavanje.

6. Pravovremena sanacija – Ako se već pojavila rupa, treba je brzo zatvoriti. Djetlići se često vraćaju na isto mjesto ako ga zapamte kao pogodno.