Bruto domaći proizvod (BDP) zabilježio je u trećem kvartalu realni rast od 3,1 odsto, pokazuju preliminarni podaci Monstata.BDP je u trećem kvartalu iznosio 2,57 milijardi eura, dok je u istom periodu prošle godine iznosio 2,39 milijardi eura. Monstat je objavio rezultate preliminarnog obračuna kvartalnog BDP-a za treći kvartal, u tekućim i stalnim cijenama, primjenom proizvodne i potrošne metode, u skladu sa ESA 2010 metodologijom.

POREĐENJE

Prema zvaničnim podacima Eurostata Crna Gora je prema ostvarenom ekonomskom rastu na sedmom mjestu u Evropi i ispred je država regiona Hrvatske (2,3 odsto) i Srbije (dva odsto) ali i ispred Malte (tri odsto), Španije (2,8 odsto), Švedske (2,6 odsto), Slovenije (1,7 odsto), Belgije (jedan odsto), Italije (0,6 odsto), Mađarske (0,6 odsto), Švajcarke (0,5 odsto), Francuske (0,5 odsto), Njemačke (0,3 odsto) … Prema podacima Eurostata koje je obajvio Monstat, najveći ekonomski rast od evropskih država ostvarila je Irska 10,8 odsto, na drugom mjestu je Danska sa stopom rasta od 3,9 odsto, a na trećem Kipar sa 3,8 odsto.Iz Monstata su pojasnili da bruto domaći proizvod (BDP) mjeri ukupnu vrijednost dobara i pruženih usluga koje su proizvele rezidentne institucionalne jedinice.

METODOLOGiJA

Korišćena metodologija je u skladu sa Sistemom nacionalnih računa (SNA 2008) i Evropskim sistemom nacionalnih računa (ESA 2010).Obračun BDP-a uključuje sve djelatnosti unutar granica proizvodnje definisane metodologijama SNA 2008 i ESA 2010 i obuhvata cjelokupnu teritoriju Crne Gore. Procjena neobuhvaćene ekonomije djelimično je uključena u obračun BDP-a. Klasifikacija ekonomskih jedinica po djelatnostima u skladu je sa Klasifikacijom djelatnosti KD 2010, koja je usklađena sa Klasifikacijom ekonomskih djelatnosti Evropske zajednice (NACE Rev.2) saopšteno je iz Monstata.
Uprava za statistiku objavljuje rezultate obračuna kvartalnog bruto domaćeg proizvoda (QBDP), u tekućim i stalnim cijenama, primjenom proizvodne i potrošne metode. Obračun kvartalnog BDP-a zasniva se na podacima sistema zvanične statistike Crne Gore.

-Bruto domaći proizvod u tržišnim cijenama iskazuje vrijednost svih proizvedenih dobara i usluga rezidentnih jedinica, tj. zbir bruto dodatih vrijednosti po djelatnostima i poreza na proizvode umanjenih za subvencije na proizvode – rekli su iz Monstata. Osnovne komponente BDP-a po potrošnoj metodi su: lična potrošnja domaćinstava, potrošnja neprofitnih institucija koje pružaju usluge domaćinstvima (NPISH), potrošnja države, bruto investicije u osnovna sredstva, promjene u zalihama, saldo izvoza i uvoza roba i usluga.

Navedeno je da se izdaci za ličnu potrošnju domaćinstava obračunavaju na osnovu podataka iz redovnih statističkih istraživanja (anketa o potrošnji domaćinstava, podaci statistike poljoprivrede, industrije, spoljne trgovine, statistike cijena), kao i podataka izvještajnih jedinica. Podaci se obračunavaju po metodi robnih tokova na detaljnom nivou klasifikacije lične potrošnje prema namjeni (COICOP 2018).

Obračun potrošnje neprofitnih institucija koje pružaju usluge domaćinstvima (NPISH) na kvartalnom nivou zasniva se na dezagregiranim raspoloživim godišnjim podacima i ekstrapolaciji kvartalnih vrijednosti uz pomoć statističkih modela, korišćenjem raspoloživih kvartalnih indikatora. Izdaci za finalnu potrošnju države obračunavaju se na osnovu podataka Ministarstva finansija primjenom ESA 2010 metodologije rekli su iz Monstata i dodali da individualna potrošnja države obuhvata izdatke za obrazovanj e, zdravstvo i socijalnu zaštitu i sport, kulturu i rekreaciju.

-Ostali izdaci države predstavljaju kolektivnu potrošnju (opšte javne službe, odbrana, javni red i bezbjednost, ekonomski poslovi, zaštita životne sredine i sl.). Podaci finalne potrošnje države su u skladu sa klasifikacijom funkcija države (COFOG klasifikacija) – naveli su iz Monstata.Bruto investicije u osnovna sredstva obračunate su na osnovu metode robnih tokova.

-Za obračun bruto investicij a u osnovna sredstva korišćeni su podaci redovnih statističkih istraživanja (statistike spoljne trgovine, istraživanja o građevinskim radovima, istraživanja o investicijama u osnovna sredstva) i podaci Poreske uprave i Uprave carina. Podaci o izvozu i uvozu roba i usluga obračunavaju se na osnovu podataka statistike spoljne trgovine Uprave za statistiku, podataka Uprave carina i podataka Bilansa plaćanja Centralne banke – dodali su iz Monstata.