EKONOMISTI SMATRAJU DA RUDNIK UGLJA PRVO TREBA DA IZMIRI OBAVEZE PREMA CRNOJ GORI

Rudnik uglja Pljevlja (RUP), koji je u stopostotnom vlasništvu državne Elektroprivrede (EPCG), odlučio je da akcionarima isplati dividendu od milion eura, iako duguje šest miliona eura poreza i doprinosa državi. Sagovornici „Dana“ smatraju da bi državno preduzeće trebalo prvo da izmiri obaveze po osnovu poreza i doprinosa prema državi, pa tek nakon toga da dijele dobit akcionarima.

Rudnik uglja je lani imao 6,6 miliona profita, koje je rasporedio tako što je 1,6 miliona dao za pokrivanje gubitka, milion podijelio akcionarima, a 3,9 miliona ostavio kao neraspoređenu dobit. To bi značilo da je nakon pokrivanja gubitaka imao na raspolaganju 4,9 miliona eura, a dug prema državi iznosi šest miliona eura. Poreski dug je Rudnik reprogramirao, shodno zakonu donesenom prije dvije godine, i redovno ga izmiruje. Poreski dug shodno zakonu reprogramiran je na pet godina.

Manjinski akcionar EPCG Vasilije Miličković je naveo da bi normalno bilo da se prvo plati dug prema državi, pa tek nakon toga da se dijeli dividenda akcionarima.

– U svijetu ne bi moglo da se desi da se dijeli dividenda, a da se duguje državi za poreze – rekao je Miličković.

Ekonomska analitičarka Mila Kasalica je kazala da bi državna firma prvo trebalo da plati porez, pa onda da dijeli dobit akcionarima, ali da naša privredna stvarnost nije tako jednostavna.

– RUP je potpisao reprogram poreskog duga, pa redovno ispunjava svoje obaveze što podrazumijeva nominalno-finansijski da će opterećivati tekuću likvidnost u mjeri ugovorne/zakonske obaveze. Međutim, imajući u vidu da su se reprogramom obezbijedile povoljnosti, posebno u odnosu na pripadajuće kamate koje su obavezujuće u obračunu docnje poreskih prinadležnosti (član 6, pod 2 Zakona o reprogramu poreskog duga), svaka odgovorna poslovna struktura bi vraćala dug ubrzanom dinamikom. Upravljači RUP-a (Odbor direktora) su nekako zauzeli stav u stilu: „poreski obveznici neka čekaju, iako su nam pošteno dozvolili reprogram duga u glavnici, bez kamata na docnju”. To je formalno-legalno, što je dovoljno liderima crnogorske privredne prakse, gdje je EPCG posebna „škola”, a da se opravdaju u odlučivanju o isplati dividendi – izjavila je Kasalica.

Navela je da bi, nakon niza godina tekuće visokih i nagomilanih gubitaka, jačanje neraspoređene dobiti bila adekvatna poslovna odluka.

– No, jačanje ili slabljenje neraspoređene dobiti ne utiče na odluke o vraćanju obaveza. Obaveze se moraju vraćati u skladu sa rokom dospjeća, to je suština dobrog preduzeća. I, za normalno fukcionisanje preduzeća, dodatno, mora se obezbijediti adekvatna likvidnost. U periodu od četiri godine, to predstavlja dosledno primijenjenu odluku sprovedenu od strane menadžmenta kompanije. Zato, RUP, dok redovno vraća dug iz reprograma poreskog duga, kao i dok plaćaju redovne tekuće poreske obaveze, formalno slijedeći slovo zakona, na dobrom je putu – saopštila je Kasalica.

„Dan“ je u vezi sa ovom temom poslao upite i Rudniku uglja, ali nam na pitanje da li bi trebalo prvo da plate porez državi, pa da onda dijele dobit akcionarima, nije odgovoreno.

Poslije ozbiljne krize se ne slabi likvidnost

Kasalica je navela da primarno odluka o dividendi, a na osnovu izvještaja 2018. godine, podrazumijeva da se napreže likvidnost RUP-a.

– Zato EPCG, kao jedini vlasnik nema nijedan poslovni i strateško-razvojni razlog da traži dividendu, imajući u vidu da je RUP još poslovno-finansijski osjetljiva kompanija, čak i ako se u razmatranje uključi činjenica da je EPCG najveći kupac RUP-ovog proizvoda. Zašto? Menadžment RUP-a je od 17,2 miliona gubitka iz 2015, svake godine od tada, poslujući sa održivim pozitivnim rezultatom, uspio da prethodne godine (2018) izvede kompaniju na „zelenu granu”, odnosno pokrio se nagomilani gubitak. Stoga, ozbiljne, strateški usmjerene kompanije, a kada je kompanija poslije dugog perioda ozbiljne krize tek finansijski prodisala, ne ulaze u situacije slabljenja likvidnosti, a dodatno prateći da je gotovina kompanije prepolovljena ispunjavanjem značajnih obaveza tokom 2018. godine – pojasnila je Kasalica.

Izvor: Dan