Na crnogorskom nelegalnom tržištu duvanskih proizvoda pojavila se veća količina cigareta brendova “monus” i “de santos” fabrike duvana “Monus” iz Inđije, bez crnogorskih i bilo kojih drugih akciznih markica, sa oznakama odštampanim na kutiji da su namijenjene za prodaju u fri šopovima ili da je uvoznik za Kosovo “Umpro group LLC” iz Prištine.

U uličnoj prodaji, kako su provjerile “Vijesti”, paklica ovih cigareta košta 2,1 i 2,2 eura. Najjeftinije cigarete u legalnoj prodaji sada koštaju 2,8 eura, pa se kupovinom jednog boksa ovih nelegalnih cigareta može uštedjeti šest do sedam eura.

Legalni traže hitnu reakciju

Izvor “Vijesti” iz grupe legalnih uvoznika i trgovaca duvanskih proizvoda kazao je da su ove cigarete i ranije bile prisutne na crnom tržištu, ali da se u posljednje vrijeme povećava njihov obim i da bi nadležni hitno trebalo da reaguju kako se crno tržište ne bi proširilo i smanjilo legalnu prodaju.

Oni navode da su na crnom tržištu prisutni i brendovi cigareta koje se proizvode u Makedoniji i Bugarskoj kao što su “merilyn”, “eva slims”, “trokadero”, “FM”…, ali u manjoj mijeri. “Vijesti” su i ove cigarete pronašle na domaćem crnom tržištu, a one su imale kosovske akcizne markice sa oznakom da ih za teritoriju Kosova uvozi “Umpro group”.

Na osnovu akciza na duvanske proizvode, koji su značajno povećani proteklih godina, i poreza na dodatu vrijednost, u čiju osnovicu ulazi i akciza, u državni budžet ide i do 70 odsto od maloprodajne cijene cigareta.

Prema podacima iz Ministarstva finansija u periodu januar-avgust ove godine od akciza na duvanske proizvode državni budžet je prihodovao 88,7 miliona eura, što je za 11,3 miliona ili 14,6 odsto više u odnosu na isti period prethodne godine. Samo u avgustu, kako su naveli u izvještaju o ostvarenju budžeta, od ovih akciza je naplaćeno više za 2,6 miliona ili 17,4 odsto u odnosu na isti mjesec prošle godine.

Prema podacima Direkcije za duvan, prodaja legalnih duvanskih proizvoda ima stalan rast u proteklih pet godina. U 2020. godini je prodato 607 tona duvanskih proizvoda, u prošloj godini 1,22 hiljade tona, a za deset mjeseci ove godine 1,12 hiljada tona.

Sagovornici “Vijesti” iz sektora legalne prodaje navode da pozitivne trendove u suzbijanju sivog tržišta od 2021. godine treba nastaviti i da treba hitno reagovati na svako povećavanje sivog tržišta. Ukazali su i da njihova analiza pokazuje da država od akciza i PDV-a na duvanske proizvode sada godišnje naplati sto miliona više nego prije 2020. godine.

Carina i “Monus” bez odgovora

“Vijesti” su Upravi carina, koja je nadležna za kontrolu svih akciznih proizvoda prilikom uvoza, graničnog prelaza i prodaje na teritoriji Crne Gore, prije tri dana poslale pitanja da li su primijetili povećano prisustvo na crnom tržištu cigareta brenda “monus”, da li taj proizvođač ili njihov zastupnik ima registrovane brendove u legalnoj prodaji, kao i da li ih ima u crnogorskim “duty free” prodavnicama. Upitani su i šta preduzimaju na suzbijanju nelegalne prodaje duvanskih proizvoda, kao i koliko su od početka godine zaplijenili cigareta na crnom tržištu.

Iz ove institucije su kazali da će na pitanja moći da odgovore naredne sedmice.

“Vijesti” su kompaniju “Monus”, čije je sjedište u Zemunu i čija fabrika u Inđiji proizvodi brendove “monus” i “de santis”, pitale kako su se njihovi proizvodi mogli pojaviti na crnogorskom crnom tržištu duvanskih proizvoda, kao i da li ih prodaju na crnogorskom legalnom tržištu u unutrašnjoj prodaji i u fri šopovima u Crnoj Gori, ali nisu dobile odgovor.