Grip je zarazna bolest koja se prenosi na zdravu osobu kapljicama koje prilikom kašljanja, kijanja i govora izbacuju zaražene osobe, direktnim kontaktom (rukovanje, poljubac) ili u kontaktu sa kontaminiranim predmetima.

Simptomi gripa se javljaju iznenada, ponekada u roku od nekoliko sati i mogu da traju od nekoliko dana do nekoliko nedjelja (ukoliko se javi komplikacija gripa ili razvije teža forma bolesti).

Uobičajeni simptomi gripa su: povišena tjelesna temperatura, groznica, malaksalost, glavobolja, bol u mišićima i zglobovima, kašalj, bol u grlu, pojačana sekrecija iz nosa.

Najefikasnija specifična mjera prevencije gripa je vakcinacija. 

Aktivna imunizacija protiv gripa lica u posebnom rizku od teške kliničke slike i komplikacija sprovodi se kod:

1) trudnica

2) lica starijih od 6 mjeseci života sa:

– hroničnim poremećajima plućnog sistema (uključujući astmu);

– hroničnim poremećajima KV (isključujući hipertenziju);

– metaboličkim poremećajima (uključujući šećernu bolest, gojaznost);

– bubrežnom disfunkcijom;

– hemoglobinopatijom;

– hroničnim neurološkim poremećajima;

– lica sa malignim oboljenjima, bez obzira na trenutni terapijski status,

– imunosupresijom (uključujući osobe sa HIV/AIDS, osobe sa fukcionalnom ili anatomskom asplenijom);

– završenom transplantacijom tkiva i organa/tokom pripreme za transplantaciju;

3) lica starija od 65 godina

4) članova porodice osoba u povećanom riziku od komplikacija kod kojih je kontraindikovano davanje vakcine.

Prema epidemiološkim indikacijama vakcinacija se sprovodi:

– kod lica smještenih i zaposlenih u gerontološkim centrima;

– kod djece, omladine i starih lica smještenih u socijalno – zdravstvenim ustanovama i kod lica zaposlenih u tim ustanovama;

U cilju redukcije oboljevanja i odsustvovanja s posla lica zaposlenih u zdravstvenim ustanovama tokom sezone gripa, ali i sprečavanja prenošenja virusa sa osoblja na pacijente, sljedeće osoblje se obavezno vakciniše svake sezone:

– zaposleni u ustanovama koji rade sa pacijentima koji su u visokom/posebnom riziku od komplikacija gripa,

– zaposleni u ustanovama koji rade sa pacijentima uzrasta preko 65 godina života,

– zaposleni koji boluju od hroničnih bolesti (kardiovaskularnih, plućnih, bubrežnih, metaboličkih, hemoglobinopatija,

imunosupresija itd.),

– zaposlena u zdravstvenoj ustanovi koja je trudnica, kao i zaposleni u zdravstvenoj ustanovi koji pružaju usluge zdravstvene zaštite trudnicama.

Vakcinacija stanovništva koje pripada grupama rizika sprovodi se u cilju očuvanja sopstvenog zdravlja, održavanja kolektivnog imuniteta populacije i indirektnog očuvanja zdravlja članova njihovih porodica/kolektiva, a posebno onih kod kojih je kontraindikovano davanje ove vakcine, u cilju preveniranja mogućih komplikacija i teških kliničkih formi obolijevanja.

U vakcini se nalaze četiri soja virusa gripa Influvac Tetra.

Kontraindikacije za primenu ove vakcine su preosjetljivost na jaja (ovalbumin, kokošiji proteini), gentamicin, formaldehid, polisorbat 80, cetiltrimetilamonijum bromid.

„Influvac Tetra“ vakcina se primjenjuje za sve starije od šest mjeseci.

Vakcinacija se sprovodi sa jednom dozom vakcine (0,5 ml.), osim kod djece koja se prvi put vakcinišu protiv gripa uzrasta od šest mjeseci do devet godina koja primaju dvije doze u razmaku od mjesec dana.

Trovalentna vakcina protiv gripa sadrži dva tipa A i jedan tip B virusa gripa.

Vakcinacija trovalentnom vakcinom se sprovodi kod odraslih uzrasta 18 – 65 godina sa jednom dozom vakcine (0,5 ml.).

Kontraindikacije za primjenu trovalentne vakcine su preosjetljivost na proteine jaja, perje, kokošje meso, ovalbumin, neomicin, Triton X – 100 i betapropionlakton.

Vrijeme neophodno za sticanje imuniteta je 2 – 3 nedjelje nakon davanja vakcine, a trajanje postvakcinalnog imuniteta pokriva jednu sezonu. Zbog variranja različitih sojeva virusa gripa koji mogu da se mijenjaju svake sezone i trajanja imuniteta vakcinacija se sprovodi svake godine.

Neželjene reakcije

Neželjene reakcije nakon vakcinacije vakcinom protiv gripa su uglavnom blage i povlače se unutar 1 – 3 dana. Najčešće su crvenilo, otok i bol na mjestu davanja vakcine. Kod nekih se javlja glavobolja, bol u mišićima, groznica, umor ili mučnina.

Opšte mjere prevencije

One obuhvataju izbjegavanje bliskih kontakta sa oboljelim osobama, redovno pranje ruku uz izbjegavanje dodirivanja očiju, nosa i usta, provjetravanje prostorija. Jačanje opšte otpornosti organizma podrazumijeva adekvatan režim rada i odmora, umjerenu fizičku aktivnost i ishranu bogatu vitaminima.