Foto: Pixabay –

Priliv velikog broja neprijavljenih stranih državljana posljednjih mjeseci stvorio je brojne nedoumice i probleme u zvaničnoj statistici Crne Gore. Dok rezultati popisa pokazuju jedno, svakodnevni život u zemlji i evidencije nadležnih institucija otkrivaju sasvim drugačiju sliku.

U diplomatsko-konzularnim predstavništvima Crne Gore u inostranstvu za prvih osam mjeseci ove godine primljen je 6.561 zahtjev za crnogorsku vizu. To predstavlja rast od približno 17 odsto u odnosu na isti period prethodne godine, kada je evidentirano 5.637 zahtjeva. Najveći broj zahtjeva primljen je iz UAE i Indije, što potvrđuje pojačano interesovanje iz zemalja Bliskog istoka i južne Azije.

To su Pobjedi kazali iz Ministarstva vanjskih poslova (MVP) odgovarajući na naše upite, koji su se odnosili na povećan broj stranih državljana u našoj državi, a što je vidljivo na svakom koraku.

– Ovaj porast odražava sve veće interesovanje stranih državljana za Crnu Goru kao destinaciju za turizam, poslovanje i saradnju – rekli su nam iz MVP.

Različiti su podaci o broju stranaca dolazili posljednjih mjeseci, nakon što su objavljeni rezultati popisa stanovništva koji bi trebalo da prikažu najpribližniju demografsku sliku zemlje.

Broj stranaca enormno veći

Prema istraživanja Društva statističara i demografa (DSD) Crne Gore, nije popisano više od 62.000 crnogorskih državljana i skoro 52.000 stranaca, što je, po njihovim rezultatima oko 18 odsto stanovnika.

Oni tvrde da su te brojeve dobili upoređivanjem rezultata popisa i evidencije Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP).

Rezultati popisa sprovedenog krajem 2023. su objavljeni u oktobru 2024, kada je saopšteno da je u Crnoj Gori 623.633 stanovnika, od čega 46.878 stranih državljana.

Iz Uprave za statistiku (Monstat), koja je sprovela popis, analizu DSD smatraju „svjesnim manipulisanjem podacima i kontekstima“, sa ciljem „izazivanja nepovjerenja javnosti u zvaničnu statistiku“.

Snežana Remiković iz Uprave za Pobjedu je govorila da prijavljeno prebivalište ne znači i stvarnu prisutnost stanovnika, niti nužno da imaju uobičajeno mjesto stanovanja u Crnoj Gori.

Slično je, tvrdi ona, i kada je riječ o razlozima nepopisivanja preko 50.000 stranaca.

,,Dozvola za boravak ne znači da je stranac fizički prisutan i nastanjen u Crnoj Gori, niti da tu planira boraviti najmanje godinu dana.

Iz Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) do trenutka objavljivanja teksta nijesmo dobili informacije o tome koliko se stranaca trenutno nalazi u Crnoj Gori, kao i koliko se oni tu zadržavaju.

Koliko stvarno ljudi živi u Crnoj Gori?

Iako je i golim okom vidljivo prisustvo velikog broja stranih državljana, postavlja se logično pitanje o tome koliko ljudi zaista trajno boravi u našoj zemlji.

Razlika od preko 50.000 stranaca, prema Društvu statističara, pokazatelj je propusta u obuhvatu stanovništva, informisanju i terenskoj realizaciji popisnog procesa.

– Bez obzira na to da li su razlozi tehničke prirode, povezani sa nedostatkom informacija među strancima, jezičkim barijerama ili nejasnim procedurama, krajnji rezultat ostaje isti, da je slika o stranim državljanima koji žive u Crnoj Gori nepotpuna, a time i statistički nepouzdana – rekli su iz Društva u analizi.

Najveće razlike uočene su, navode oni, kod ruskih državljana – popisom je obuhvaćeno 13.550, a u MUP-u je bilo evidentirano 27.032 na referentni datum popisa.

Državljana Srbije bilo je, tvrde oni, 13.031 – prema popisu, a 22.661 u MUP-ovim evidencijama, dok je turskih državljana – popisano 1.869, a u MUP-ovim evidencijama se nalazilo čak 9.467.

– U vremenu kada stranci čine znatan dio u ekonomiji, sistemu obrazovanja i investicijama Crne Gore, njihova nevidljivost u zvaničnim statistikama predstavlja ozbiljan izazov za planiranje, integraciju i donošenje politika zasnovanih na činjenicama – smatraju u Društvu statističara

Iz Monstata su Pobjedi kazali da su javnosti ranije saopštavali metodološke propise i pravila kojih su se pridržavali i koja se primjenjuju na teritoriju većine zemalja Evropske unije (EU).

– Stranci koji imaju odobren stalni ili privremeni boravak u Crnoj Gori i koji se nalaze u Centralnom registru stanovništva nijesu nužno i stanovnici Crne Gore. Stoga, razlika u broju lica u Centralnom registru stanovnika postoji i kod državljana Crne Gore i kod stranih državljana, ali ne iz razloga što su „zaboravljeni“, već isključivo usljed primjene metodoloških pravila. Radi se o otklanjanju duplikata, s obzirom na to da se u bazi nalazilo jedno te isto lice koje je imalo više boravišnih dozvola u različitim periodima, definisanju perioda važenja boravišnih dozvola, te definisanju dužine boravka u Crnoj Gori na osnovu boravišnih dozvola u odnosu na referentni momenat popisa – pojasnili su iz Monstata.