Foto : Pixabay –

U znak sjećanja na dan kada su radnici u Čikagu štrajkom i protestima počeli da se bore za osmočasovno radno vrijeme, širom svijeta se obilježava Međunarodni praznik rada – Prvi maj.

U Crnoj Gori i regionu mnogi tradicionalno u zoru izlaze na prvomajski uranak u prirodu.

Praznik rada obilježava se 1. maja, na dan kada su radnici u Čikagu 1886. štrajkom i protestima počeli da se bore za osmočasovno radno vreme. Trećeg maja došlo je do sukoba radnika koji su bili članovi sindikata i štrajkbrehera.

U sukobe se umiješala policija, a četiri pripadnika sindikata je ubijeno.

Narednog dana na Trgu Hejmarket anarhisti su organizivali demonstracije. Osoba čiji identitet nije utvrđen bacila je tada bombu kojom je ubijeno sedam, a ranjeno 67 policajaca. Osam anarhista je uhapšeno, optuženo za ubistvo i osuđeno na smrt, iako njihova krivica nije utvrđena.

Na prvom kongresu Druge internacionale 1889. odlučeno je da se naredne godine održi velika manifestacija kojom će se proslaviti 1. maj u znak sjećanja na aferu „Hejmarket“ u Čikagu, ali i kao vid borbe za radnička prava.

Drugi kongres Radničke internacionale je odlučio da se od 1890. godine, 1. maja širom svijeta održavaju masovne manifestacije, demonstracije i štrajkovi, kao jedan od vidova klasne borbe, što je do kraja 19. i početkom 20. vijeka dobilo masovne razmjere.

U mnogim evropskim zemljama i američkim gradovima 1890. godine radnici su izašli na ulice tražeći, kao i u Čikagu, osmočasovno radno vrijeme. U Njemačkoj je došlo i do nereda kada se u proteste umiješala policija, a u mnogim gradovima demonstracije su održane uprkos prijetnjama vlasti da će policija rastjerati učesnike.

U Službenom listu Demokratske Federativne Jugoslavije 24. aprila 1945. godine objavljena je Uredba o proglašenju Prvog maja državnim praznikom koju je potpisao Josip Broz Tito:

„Prvi maj proglašava se državnim praznikom. U državnim nadleštvima, državnim i privatnim ustanovama i preduzećima toga dana neće se raditi. Prvog maja sve radnje moraju biti zatvorene“.