Iako su se bivši rudari nekadašnjeg Rudnika olova i cinka „Šuplja Stijena“, nakon usvajanja Zakona o ostvarivanju prava na finansijsku podršku licima koja su bila zaposlena u privrednim društvima u sektoru rudarske i metalske industrije, obradovali da će dobiti otpremninu u iznosu od 12 hiljada eura, od toga za većinu neće biti ništa.

Prilikom usvajanja zakona, tadašnji ministar ekonomskog razvoja Jakov Milatović je saopštio da je neophodno obezbijediti otpremnine za oko 200 nekadašnjih rudara „Šuplje Stijene“.

Međutim, kako smo saznali, do sada su pozitivan odgovor dobila samo tri lica, dok je u rudarsko naselje Šula stiglo na desetine negativnih odgovora. Na taj način većina rudara, koji su 1987. godine prvi ostali bez posla u Crnoj Gori usled uvođenja stečaja i zatvaranja rudnika, ostaće bez otpremnine. Godinama su rudari živjeli od naknade koju su primali od Zavoda za zapošljavanje, dok su im penzije znatno niže.

Kako smo nezvanično saznali, kroz tumačenje dobijenih negativnih odgovora pravnici u Ministarstvu ekonomskog razvoja pozivaju se na član 5 pomenutog zakona. Posebno se navodi stav 1 u ovom članu, koji glasi da pravo na otpremninu imaju nekadašnji radnici koji su „nakon uvođenja stečaja u privrednim društvima iz člana 1 zakona prijevremeno ostvarili pravo na penziju“.

U mjesnoj zajednici Šula saznali smo da je većina rudara koji su odbijeni za otpremninu imala puni radni staž i da su u penziju otišli prije napunjenih 60 godina, nakon što su prethodno više godina proveli na evidenciji Biroa rada.

Rudari su radili u izuzetno teškim uslovima podzemne eksploatacije olova i cinka, pa su na svaku godinu rada imali beneficirani radni staž od šest mjeseci. Beneficirani radni staž im je omogućio da sa pedeset i nekoliko godina života imaju radni staž od 40 godina, jer svi oni koji su u jamskoj proizvodnji proveli dvadeset godina, imali su trideset godina staža. Neki od rudara su u jamskoj proizvodnji proveli i više od dvadeset godina.

U opštinskoj organizaciji Unije slobodnih sindikata u Pljevljima tvrde da u Ministarstvu ekonomskog razvoja preusko tumače zakon jer tvrde da rudari „Šuplje Stijene“ nisu otišli prijevremeno u penziju iako im je usled stečaja onemogućeno da rade više od četrdeset godina, na šta su imali pravo, jer nijesu imali ni šezdeset godina starosti kada su otišli u penziju.

Da Rudnik „Šuplja Stijena“ nije otišao u stečaj 1987. godine i da većina starijih radnika nije poslata na evidenciju nezaposlenih lica, gdje su primali nadoknadu, svi oni su imali pravo da rade i više od četrdeset godina. Međutim, sa Zavoda za zapošljavanje, devedesetih godina, čim bi rudari ispunili uslov od četrdeset godina radnog staža, upućivani su u penziju bez obzira što su imali tek nešto više od pedeset godina života. Oni u tom momentu nijesu dobijali nikakvu otpremninu.

– Danas radnici, koji su se nakon stečaja prijavili na Biro rada, ne mogu da ostvare pravo na otpremninu, što smatram kao veliku nepravdu. Apelujem na nadležne državne organe da isprave tu nepravdu – kazao nam je povjerenik pomenute sindikalne organizacije za pljevaljsku opštinu Miladin Sekulić pojasnivši da su nekadašnji rudari „Šuplje Stijene“ i njihove porodice mnogo propatili i da su bili prve žrtve tranzicije u Crnoj Gori.

Usled stečaja, bez posla ostala 444 rudara

Penzioneri u mjestu Šula izuzetno teško žive jer se njihove pune penzije kreću od 300 do 350 eura, kazao nam je predsjednik MZ Šula Vukola Kušljević i naveo da u tom naselju ima i onih penzionera koji nijesu ostvarili ni penziju od 300 eura, pa je u takvim slučajevima situacija još teža.

Kada je 1987. godine Rudnik „Šuplja Stijena“ otišao u stečaj i kada je došlo do njegovog zatvaranja, bez posla su ostala 444 rudara, zaposleni radnici u flotacionom sistemu, kao i radnici održavanja.