Državne granice, veliki opštinski i državne dažbine učinile su da brojni pljevaljski zanatlije zatvore svoje radnje. Prema podacima lokalne uprave trenutno su u Pljevljima registrovane 234 zanatske radnje, među kojima je čak 40 frizera i kozmetičara, 30 radnji registrovano je za preradu drveta, 21 za izvođenje građevinskih radova, 31 je pekara, dok je jako malo zanatlija koji pružaju druge usluge. Tako u gradu na Breznici nema servis za popravku TV uređaja, nema vodoinstalatera … postoji po jedan autoelektričar, optičar, časovničar i staklorezac. Registrovane su i tri radnje za proizvodnju nakita. Pritom postoje dvije zlatarske radnje i pet radionica koje proizvode gotove proizvode od metala. Postoji šest registrovanih krojačkih i pet obućarskih radionica. Kada je u pitanju opravka mobilnih telefona postoje četiri radnje, a isti broj je električara i majstora za popravku kućnih mašina. Boj stolara se poslednjih godina ne smanjuje pa trenutno radi 10 stolarskih radnji. Pojedini zanati su oživjeli pa je u Pljevljima zvanično registrovano šest kamenorezačkih radnji, koje se najčešće bave izradom nadgrobnih spomenika. Došlo je i do uvećanja automehaničarskih i vulkanizerskih radnji, koje su rapoređene na 25 lokacija. Registrovano je pet fotografskih i snimateljskih radnji.

U poređenju sa prošlom godinom u ovoj godini nije došlo do smanjenja broja registrovanih zanatskih radnji – kazali su nam u lokalnoj upravi uz pojašnjenje da se smanjio broj radnji pojedinih zanata, ali da se uvećao broj drugih radionica, pa da je ukupan broj ostao na prošlogodišnjem nivou.

Za višedecenijskog zanatliju Aliju Šljuku, koji je od lokalne uprave devedesetih godina prošlog vijeka dobio Novembarsku nagradu za svoj rad, broj zanatskih radnji se u Pljevljima smanjuje iz više razloga. Šljuka navodi u prvom redu visoke državne i opštinske namete, visoke cijene zakupnina prostora, ali i blizinu državnih granica.

Zanatlije su izložene velikom pritisku državnih inspekcijskih službi. Kad kažem zanatlije mislim na one zanatlije koje imaju registrovanu radnju, jer inspekcijske službe samo njih kontrolišu. Pritom opštinske obaveze, od čuvene takse za pristup putu, pa sve redom, stvaraju zanatlijama ogromne teškoće – kaže Šljuka i ističe da su u prošlom vijeku zanatlije imale daleko bolji tretman. On navodi da je on u tim srećnim vremenima bio zastupnik slovenačke „Iskre“, odnosno da je servisirao uređaje ove kompanije.

U to vrijeme niko iz Pljevalja nije nosio neki uređaj da popravi u neku drugu sredinu, a u Pljevlja su na popravku uređaje donosili sa područja čitave žabljačke opštine, pa čak i iz drugih opština kao što je prijepoljska, kaže Šljuka i napominje da je poslednjih decenija došlo i do pada broja stanovnika u pljevaljskoj opštini.

Kao poseban problem Šljuka napominje blizinu državnih granica i sve težu nabavku potrebnih djelova i repromaterjala iz susjednih država.

Ako poručite neki dio za uređaj iz Beograda on ide poštom na carinjenje u Podgoricu i posle određenog vremena stiže u Pljevlja. Mušterija to ne može da čeka, a ako hoćete da to vrijeme skratite onda morate da krijumčarite rezervne djelove preko granice, što nije dozvoljeno – pojašnjava Šljuka.

Posla bi bilo kada bi se smanjile finsijske obaveze

Posla u Pljevljima bi bilo za zanatlije kada bi se smanjile finansijske obaveze i troškovi rada. Meni moje kolege u Podgorici govore da obnovim rad u Pljevljima jer ne mogu više da odrađuju poslove Pljevljacima koji šalju na popravku uređaje u Podgoricu. Međutim, u Podgorici je mnogo lakše doći do rezervnih djelova nego u Pljevljima i troškovi rada su manji, kaže Alija Šljuka.

On napominje da pored Podgorice, Pljevljaci najčešće pomoć zanatlija traže u Prijepolju, gdje tamošnje zanatlije imaju najniže troškove nabavke rezervnih djelova i drugog repromaterjala.

Zbog čega bi neki mušterija čekao i dangubio dok nekome zanatliji stigne rezervni dio, kad on može za nepun sat vremena da stigne do prijepoljskih majstora i da završi posao. Muke pljevaljskih zanatlija upravo su najbolje prepoznali Prijepoljci koji su otvorili niz zanatskih radnji u Pljevaljskoj ulici, odnosno u ulici koja je ulazna ulica iz pravca Pljevalja u Prijepolje – kazao je Šljuka.