Crna Gora je u petogodišnjem periodu od 2017. do 2021. imala trošak zbog saobraćajnih nezgoda u ukupnom iznosu od skoro dvije milijarde eura, odnosno prosječno godišnje oko 400 miliona eura, procjena je Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) bazirana na metodologiji Evropske komisije za procjenu ukupnih društveno-ekonomskih posledica. Podaci iz baze podataka o saobraćajnim nezgodama za 2021. godinu za Crnu Goru pokazuju da je javni rizik od 88 poginulih na milion stanovnika jedan od najlošijih u Evropi.

Procjena je da troškovi saobraćajnih nezgoda u prosjeku čine 8,66 odsto BDP-a.

U Strategiji poboljšanja bezbjednosti u drumskom saobraćaju za period od 2023. do 2030. godine konstatuje se da je u periodu od 2010. do 2021, prema podacima MUP-a, u saobraćajnim nesrećama na putevima u Crnoj Gori poginulo 715 lica, što čini prosječno godišnje 65 lica. U istom periodu prosječno je godišnje oko 3.000 lica bivalo povrijeđeno u saobraćajnim nezgodama.

U periodu od 2017. do 2021. život u saobraćaju izgubilo je 258 lica.

– U poslednjem petogodišnjem periodu, od 2017. do 2021. godine, u Crnoj Gori se dogodilo ukupno 27.818 saobraćajnih nezgoda, od kojih 18.584 su samo sa materijalnom štetom, 8.994 sa povrijeđenim licima (7.109 sa lakim povredama i 1.885 sa teškim povredama) i 239 sa poginulim licima. S obzirom na broj poginulih lica u saobraćajnim nezgodama u odnosu na broj stanovnika, tzv. „javni rizik“ stradanja u saobraćajnim nezgodama u Crnoj Gori je poslednjih godina blizu 90 poginulih na milion stanovnika, što Crnu Goru svrstava među najlošije u Evropi. Naime, jedino je Rumunija lošija i to neznatno lošija, dok su lideri u bezbjednosti saobraćaja, npr. Norveška i Švedska čak šest puta bezbjednije (šest puta je manji rizik da neko pogine u saobraćajnoj nezgodi u Norveškoj i Švedskoj nego u Crnoj Gori), a kada se uporedi Crna Gora u odnosu na prosjek za EU27 zemlje, dvostruko je veći rizik smrtnog stradanja u saobraćajnim nezgodama u Crnoj Gori – konstatuje se u strategiji.

Ukoliko se uporedi promjena trenda u broju poginulih lica u saobraćajnim nezgodama u periodu od 2019. do 2021. godine u Crnoj Gori i zemljama EU, jasno se može uočiti da je većina zemalja zabilježila dobre trendove u broju poginulih, tako da prosjek za EU27 bilježi smanjenje od čak 13 odsto, dok je Crna Gora zabilježila pogoršanje stanja, odnosno porast broja poginulih lica u saobraćajnim nezgodama od 17 procenata.

Analiza MUP-a pokazuje da se najveći broj saobraćajnih nezgoda svih vrsta u prethodnom petogodišnjem periodu dogodio u avgustu, a posebno kritični periodi u toku godine su od maja do avgusta.

Podaci MUP-a ukazuju da se najveći broj saobraćajnih nezgoda sa poginulim licima događao u večernjim satima, od 18 do 19 časova. Saobraćajne nezgode sa povrijeđenim licima i saobraćajne nezgode samo sa materijalnom štetom se u najvećoj mjeri dešavaju u periodu od 12 do 17 časova.

Prema metodologiji Evropske komisije za procjenu ukupnih društveno-ekonomskih posljedica saobraćajnih nezgoda, trošak jedne saobraćajne nezgode sa poginulim licem iznosi 3.273.909 eura, trošak jedne saobraćajne nezgode sa teško povrijeđenim licem iznosi 498.591 euro, dok trošak jedne saobraćajne nezgode sa lakše povrijeđenim licem iznosi 38.514 eura.

U Podgorici skoro većina saobraćajki

Najviše saobraćajnih nezgoda sa poginulim licima događa se na magistralnim putevima, a prostorna analiza saobraćajnih nezgoda, po gradovima i opštinama u Crnoj Gori, pokazala je da se skoro 40 odsto svih saobraćajnih nezgoda dogodi u Podgorici, a nakon toga slijede ostali veći gradovi i opštine, Nikšić (svaka osma nezgoda), Bar (svaka dvanaesta), Budva, Herceg Novi i Kotor (svaka šesnaesta), itd.

– Pored ove starosne grupe, među poginulim licima se posebno ističu mladi od 18 do 20 godina (najčešće kao vozači) i lica starija od 65 godina (najčešće kao pješaci). Treba izdvojiti i djecu, kao posebnu kategoriju, starosti do 14 godina, jer je u poslednje dvije godine u Crnoj Gori troje djece poginulo, a preko 400 bilo povrijeđeno. Iz navedenog se jasno zaključuje ka kojim starosnim kategorijama treba usmjeriti mjere – navode iz MUP-a.