U Pljevljima su protekla dva dana zabilježene ekstremno niske temperature, da bi se u protekle dvije noći živa na termometru spuštala do -17.5 stepeni Celzijusovih.Istovremeno već dva dana Pljevlja su grad sa daleko najnižim temperaturama u Crnoj Gori i drugi grad po visini snijega,odmah iza Žabljaka.

Istovremeno zabilježene su i katastrofalno visoke i opasne po zdravlje ljudi satne koncentracije štetnih materija u vazduhu.Tako su proteklog dana u ponoć najveće vrijednosti koncentracija štetnih PM10 čestica, opasnih po zdravlje ljudi zabilježene sa Mjerne stanice u Pljevljima i iznosile su 592.8 mikro grama po metru kubnom, da bi jutros u 7 časova iznosile i dalje visokih 229.4 mg/m3.

Takođe su u toku jučerašnjeg dana zabilježene i veoma visoke koncentracije još opasnijih, veoma štetnih po zdravlje ljudi PM 2.5 čestica, koje su najveće satne vrijednosti dostigle takođe u ponoć i iznosile su 480.3 mikro grama po metru kubnom da bi jutros u 7 sati iznosile 185.8mg/m3. Treba napomenuti da su zakonom dozvoljene srednje dnevne vrijednosti ovih štetnih materija u vazduhu 50mg/m3 i da rezultate sa Mjerne stanice treba da potvrdi u svom mjesečnom izvještaju CETI.

Koncentracije Sumpor dioksida imale su veoma visoke koncentracije u toku jučerašnjeg dana,da bi najveće štetne vrijednosti dostigle u 19 časova i iznosile su 232.7mg/m3 da bi jutros u 7 časova iznosile 70.5 mg/m3. Koncentracije su konstantno dosta visoke u odnosu na one izmjerene u drugim gradovima u Crnoj Gori.

Posebno zabrinjava što se ne poštuju preporuke domaćih i međunarodnih relevantnih zdravstvenih organizacija da se gradjani što manje zadržavaju na otvorenom u vrijeme veoma visokih štetnih koncentracija štetnih materija u vazduhu.U skladu sa tim i lokalna uprava i nadležni u njoj koji donose odluke o postojanju klizališta na otvorenom bi trebale da razmisle da li je to kontraproduktivno za zdravlje djece koja u to vrijeme borave na otvorenom.

Iz opštine Pljevlja preporučuju stanovništvu Pljevalja da prati preporuke sa sajta Instituta za javno zdravlje Crne Gore https://www.ijzcg.me/me/savjeti/smanjenje-posledica-zagadenja-vazduha. Ovom sajtu se može pristupiti i preko sajta opštine Pljevlja www.pljevlja.me – Korisni linkovi – Preporuke za vrijeme povećanog zagađenja vazduha, kao i preko istoimenog banera na desnoj strani stranice sajta, kao i preko sajta Agencije za zaštitu prirode i životne sredine Crne Gore.

Preporuke prenosimo u cjelosti:

Preporuke za postupanje tokom trajanja povišenog zagađenja vazduha

• Smanjite i održavajte fizičku aktivnost na niskom nivou;
• Izbjegavajte aktivnosti na otvorenom pri kojima dišete brže ili dublje. Preferirajte šetnju umjesto trčanja ili aktivnosti u unutrašenjem prostoru.
• Izbjegavajte prometne ulice i saobraćajnice gdje je koncentracija respirabilnih čestica veća usled zagađenja koja potiču od prevoznih sredstava (automobila, kamiona i sl.).
• Boravite u zatvorenom prostoru u području sa što je moguće čistijim vazduhom. Naročito je bitno da bezbijediti da je prostorija za spavanje najmanje ugrožena spoljašnjim i unutrašnjim zagađenjem. Dobar izbor je da prostorija obavezno bude bez uređaja za grijanje prostora fosilnim gorivima. Ako soba ima prozore koji su okrenuti ka saobraćajnici ili treba ih držati zatvorene.
• Koristite klima uređaje ili sisteme grijanja koji imaju odgovarajuće filtere ili su dizajnirani tako da ne uvlače spoljašnji vazduh u prostorije za boravak. Ako grejno tijelo pruža mogućnost korišćenja svježeg spoljašnjeg vazduha, treba onemogućiti unos svježeg vazduha spolja.
• Redovno održavajte i čistite filtere vazduha, kako bi se omogućio dobar protok vazduha u zatvorenom prostoru. Uređaji za prečišćavanje vazduha mogu pomoći u popravljanju kvaliteta vaduha u zatvorenom prostoru, ali treba voditi računa da se ne koriste ovakvi uređaji koji proizvode ozon, jer će se u tom slučaju povećati zagađenje u stambenom prostoru.
• Smanjite zagađenje vazduha u vašem domu tako što ćete ukinuti pušenjeu prostorijama u kojima boravite, sisteme grijanja prilagoditi i primjenjivati one koji ne stvaraju unutrašnje zagađenje i PM čestice, izbjegavati korišćenje svega što sagorijeva kao što je drvo u kaminima, otvorenim ložištima, uređaje za grijanje prostorija fosilnim gorivima, plinske šporete i šporete/peći na čvrsta goriva.
• Vodite računa pri održavnju čistoće u zatvorenim prostorijama. Čišćenje pokreće čestice koje se već nalaze unutar vaših prostorija, stoga treba po mogućnosti koristiti usisivače koji imaju filtere koji zadržavaju čestice u visokom procentu (npr. HEPA filter). Pri čišćenju treba dati prednost vlažnom čišćenju koje može pomoći u smanjenju količine prašine.
• Kada se kvalitet ambijentalnog vazduha poboljša, treba otvoriti prozore i provjetriti prostorije.
• Obične maske koje se koriste za zaštitu od prašine nisu efikasne. Ove maske su dizajnirane za čestice većeg promjera i neće zaštititi vaša pluća od malih čestica, kao što su respirabilne čestice promjera 10 µm ili 2,5 µm. Šalovi i marame oko glave takođe neće pomoći.
• Pratite preporuke od strane Agencije za zaštitu prirode i životne sredine kao i vremensku prognozu kako bi što bolje planirali aktivnosti za vrijeme kada se poboljša kvalitet vazduha, kao što je na primjer pojava vjetrova koji doprinose čišćenju vazduha. Kada se kvalitet ambijentalnog vazduha poboljša iskoristite ovo vrijeme da boravite na otvorenom.
• Pratite uputstva lokalne higijensko-epidemiološke službe i Instituta za javno zdravlje u cilju prevencije i zaštite zdravlja u slučajevima povećanog zagađenja vazduha.