Predsjednik Evropske inicijative za stabilnost (ESI) Gerald Knaus izjavio je da se neke članice Savjeta Evrope, uključujući Njemačku i Francusku, spremaju da blokiraju glasanje o pristupanju Kosova u Savjet Evrope (SE) u maju.

„Trenutno se neke članice Savjeta Evrope, uključujući Njemačku i Francusku, spremaju da blokiraju glasanje o pristupanju Kosova u maju, ignorišući snažnu preporuku Parlamentarne skupštine (PS) iz aprila“, napisao je Knaus na mreži X.

Čini se da se informacija o aktivnostima Njemačke i Francuske po pitanju stavljanja članstva Kosova u SE na dnevni red majskog Komiteta ministara poklapa sa stavom Italije, koja je preko svoje delegacije, na aprilskom zasjedanju Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope (PSSE), predložila amandman kojim se podrška članstvu Kosova uslovljava formiranjem Zajednice srpskih opština. Podsjećamo, taj amandman podržao je i član crnogorske delegacije u PSSE Vasilije Čarapić. Treba takođe napomenuti da je i Jelisejska palata nedavno saopštila da je francuski predsjednik Emanuel Makron u telefonskom razgovoru s premijerom Kosova Aljbinom Kurtijem ponovio nužnost da Kosovo sprovede „nepovratne korake u pravcu formiranja Zajednice srpskih opština“.

Isti stav više puta je ponovljen i od strane Evropske unije, pa je tako njen portparol Peter Stano prije nekoliko dana ponovo saopštio da „EU očekuje da prištinske vlasti bez daljeg odlaganja uspostave Zajednicu srpskih opština“.

Stano je posljednjeg dana aprila rekao da Evropska unija podržava jedinstveno institucionalno i administrativno uređenje na Kosovu. To je izjavio upitan da objasni stajalište Brisela u odnosu na strukture države Srbije koje funkcionišu na Kosovu.

„Svi dosadašnji sporazumi o dijalogu su u potpunosti usklađeni sa ovim principom i prate pravni i institucionalni okvir Kosova, što je potvrđeno zaključcima Evropskog saveta“, naveo je Stano u pisanom odgovoru za Radio Slobodna Evropa (RSE).

To pitanje je ponovo pokrenuto tokom prošlonedeljenog susreta glavnih pregovarača Srbije i Kosova u okviru dijaloga gdje se raspravljalo o pitanju dinara. Beogradska strana je u toku razgovora tražila da se srpske strukture na Kosovu i dalje finansiraju iz Srbije do formiranja Zajednice opština sa srpskom većinom.

Gerald Knaus u današnjem postu dodaje da je ovo uslijedilo nakon kampanje predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, uključujući lični apel predsjedniku Francuske Emanuelu Makronu da ne dozvoli glasanje o prijemu Kosova, kao i opredijeljenost Srbije da kupi 12 francuskih aviona „Rafal“.

Makron je u nedavnom telefonskom razgovoru sa premijerom Aljbinom Kurtijem istakao da, u kontekstu zahtijeva Prištine za članstvo u SE, Pariz veliki značaj pridaje napretku u uspostavljanju Zajednice srpskih opština (ZSO), dok je njemački kancelar Olaf Šolc u razgovoru sa Kurtijem istakao značaj konkretnih koraka Prištine ka uspostavljanju ZSO i u kontekstu podnošenja zahtjeva za članstvo u SE.

Formiranje ZSO je, inače, obaveza Prištine po Briselskom sporazumu, ali Priština već 11 godina odbija da je sprovede.

Parlamentarna skupština SE je 16. aprila usvojila preporuku da Priština postane članica Savjeta Evrope, a konačnu odluku donosi Komitet ministara, čiji bi sastanak trebalo da bude održan od 16. do 17. maja u Strazburu.

Izvjestilac za prijem Kosova, grčka poslanica Dora Bakojani preporučila je prijem Prištine, iako je ispunjen samo jedan od tri uslova koja je prvobitno zahtijevala, a to je povratak zemljišta manastiru Visoki Dečani i to osam godina nakon što je ustavni sud u Prištini presudio da zemljište mora biti upisano u katastar kao imovina manastira.

Druga dva uslova – formiranje ZSO i rješavanje pitanja eksproprijacije zemljišta u opštinama gdje žive uglavnom Srbi – Priština nije ispunila.